Το κυρίαρχο γεωδυναμικό φαινόμενο που εξελίσσεται στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου, είναι η υποβύθιση της Αφρικανικής Λιθοσφαιρικής Πλάκας κάτω από την Ευρασιατική Λιθοσφαιρική Πλάκα. Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες η σύγκλιση των δύο πλακών γίνεται με ρυθμό 35 χιλιοστών ανά έτος, ενώ η Αφρικανική Πλάκα υποβυθίζεται κάτω από την Ευρώπη με κατεύθυνση προς Βορρά. Ως αποτέλεσμα, τα πετρώματα των δύο πλακών εκτίθενται σε ακραίες συνθήκες πίεσης και θερμοκρασίας σε πολύ μεγάλα βάθη, προκαλώντας την τήξη τους και την παραγωγή μάγματος. Ένα μέρος του μάγματος παραμένει σε μεγάλα βάθη, ενώ ένα άλλο ανέρχεται στην επιφάνεια και εκρήγνυται, δημιουργώντας με αυτό τον τρόπο τα ηφαίστεια.
Η εκδήλωση της ενεργής ηφαιστειότητας στο Νότιο Αιγαίο λαμβάνει χώρα περίπου 250 χλμ. βόρεια του ορίου σύγκλισης των δύο πλακών. Αποτέλεσμα αυτής είναι η δημιουργία του παγκοσμίως γνωστού Ηφαιστειακού Τόξου του Νοτίου Αιγαίου, μιας αλυσίδας ηφαιστείων μήκους περίπου 600 χιλιομέτρων και πλάτους 20 - 40 χιλιόμετρα, που εκτείνεται από το Σαρωνικό Κόλπο στα δυτικά, έως τα νησιά Κως και Νίσυρος στα ανατολικά. Αποτελείται από τα ηφαιστειακά κέντρα Σουσακίου - Μεθάνων, Μήλου - Αντιμήλου, Χριστιανών - Σαντορίνης και Κω - Γυαλιού - Νισύρου, όπως επίσης και από έναν αριθμό υποθαλάσσιων ηφαιστειακών δομών (όπως το υποθαλάσσιο ενεργό ηφαίστειο Κολούμπο, 7 χλμ. ΒΑ της Σαντορίνης), που εντοπίστηκαν κατόπιν εκτεταμένων και συστηματικών ερευνών του θαλάσσιου πυθμένα του Αιγαίου. Το Ηφαιστειακό Τόξο είναι ενεργό εδώ και 4,7 εκατομμύρια χρόνια. Ωστόσο, σήμερα μόνο τα Μέθανα, η Σαντορίνη, το Κολούμπο και η Νίσυρος παραμένουν σε ενεργή κατάσταση σύμφωνα με τους επιστήμονες.
Η Μινωική έκρηξη ήταν η τελευταία καταστροφική ηφαιστειακή έκρηξη της Σαντορίνης. Σε ελάχιστες ώρες έως ημέρες, το ηφαίστειο απελευθέρωσε αρκετές δεκάδες κυβικά χιλιόμετρα3 μάγματος πλούσιο σε ηφαιστειακά αέρια που εισήλθαν στο θαλάσσιο χώρο με τη μορφή πυροκλαστικών ροών. Μεγάλες ποσότητες πυροκλαστικών προϊόντων (τέφρας και αερολυμάτων) εκτινάχθηκαν σε μεγάλο ύψος στην ατμόσφαιρα καλύπτοντας την προϊστορική πόλη του Ακρωτηρίου και ολόκληρη την περιοχή της ανατολικής Μεσογείου μέσα σε λίγες ώρες. Το τσουνάμι που ακολούθησε ταξίδεψε μέχρι τις βόρειες ακτές της Κρήτης φτάνοντας τα 9 μέτρα ύψος και σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις στην ατμόσφαιρα θεωρείται ότι συνέβαλε στην παρακμή του Μινωικού πολιτισμού, που κυριαρχούσε εκείνη την εποχή στη Μεσόγειο. Σύμφωνα με επιστημονικά δεδομένα, η ηφαιστειακή έκρηξη κατατάσσεται σαν μια από τις μεγαλύτερες των τελευταίων 10.000 χρόνων και είναι υπεύθυνη για τη σημερινή μορφολογία του νησιού.
Σύγχρονες ηφαιστειολογικές και αρχαιολογικές έρευνες, μελετώντας τις αποθέσεις κίσσηρης, τέφρας και θαλάσσιων ιζημάτων στα νησιά του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου αλλά και των ερειπίων του Μινωικού πολιτισμού, έριξαν φως στο χρονικό της Μινωικής έκρηξης. Η επικρατούσα άποψη των επιστημόνων υποστηρίζει ότι η έκρηξη εκδηλώθηκε αρχικά με μια πρόδρομη φάση, την οποία ακολούθησαν τέσσερις κύριες φάσεις. Η κάθε φάση χαρακτηρίστηκε από καταστροφικά γεγονότα και σφοδρές φρεατομαγματικές εκρήξεις που ολοκληρώθηκαν με τη δημιουργία της σημερινής καλδέρας, με διαστάσεις 11x7 χιλιομέτρων.
Χάρτης της Σαντορίνης του 1848 που απεικονίζει τη μορφολογία της καλδέρας και των νήσων Καμένων.
Πανόραμα του ηφαιστείου
Η Παλαιά και Νέα Καμένη, το Ασπρονήσι και η Θηρασιά στο φόντο
Ο κρατήρας Γεώργιος εσωτερικά
Η θέα από το εσωτερικό του κρατήρα Γεωργίου
Κρύσταλλοι θείου σε φουμαρόλη
Εκπληκτικοί κρύσταλλοι θείου σχηματίζονται γύρω από μια φουμαρόλη του κρατήρα Γεώργιου
Ο μικρότερος κρατήρας του Γεωργίου
Κοντά στην κορυφή του ηφαιστείου συναντάται ο μικρότερος κρατήρας του Γεωργίου
Οξείδωση της λάβας
Αλληλουχία χρωμάτων της λάβας εξαιτίας της φυσικής οξείδωσης
Λάβες στην επιφάνεια του ηφαιστείου
Η τραχιά επιφάνεια των λαβών είναι χαρακτηριστικό των ηφαιστείων
Οι δύο κρατήρες του Γεωργίου
Άποψη του κύριου κρατήρα Γεώργιου και του μικρότερου κρατήρα αλλά και της λάβας της Νίκης στο φόντο
Οι ξεχωριστές μορφές της λάβας
Ιδιαίτερες μορφές λάβας δημιουργούνται λόγω της ψύξης του μάγματος
Η επιφάνεια του ηφαιστείου της Νέας Καμένης
Η ηφαιστειακή επιφάνεια μοιάζει με το αφιλόξενο τοπίο της σελήνης
Καμένων
Οι ιστορικές εκρήξεις της Παλαιάς και Νέας Καμένης σχημάτισαν τη μορφολογία του σημερινού ηφαιστείου μέσα στην μοναδική, πλυμμηρισμένη καλδέρα της Σαντορίνης.
Τα νησιά των Καμένων αποτελούν μια υποθαλάσσια δομή λάβας σε σχήμα ασπίδας με έκταση 4,3 ± 0,7 κυβικά χιλιόμετρα
3
και διάμετρο βάσης 3,5 χιλιόμετρα, η κορυφή της οποίας αγγίζει τα 470 μέτρα πάνω από τον πυθμένα της καλδέρας. Οι ηφαιστειακοί πόροι και των δύο νησιών βρίσκονται πάνω σε μια νοητή ηφαιστειοτεκτονική γραμμή διεύθυνσης ΒΑ-ΝΔ, γνωστή ως ‘γραμμή των Καμένων’, που ελέγχει την άνοδο του μάγματος στην περιοχή. Γεωχημικές και ορυκτολογικές μελέτες έχουν αποκαλύψει ότι η μορφολογία των νήσων Καμένων έχει καθοριστεί από εννέα υποθαλάσσιες ηφαιστειακές εκρήξεις: 197 π.Χ., 46-47 μ.Χ., 726, 1570/1573, 1707-1711, 1866-70, 1925-28, 1939-41 και 1950. Κάθε εκρηκτικό γεγονός δημιουργούσε ροές δακιτικής λάβας και ηφαιστειακούς δόμους, κανάλια, μεγάλα τεμάχη λάβας, σύννεφα τέφρας, προϊόντα της έκρηξης και μαξιλαροειδείς λάβες κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.Σήμερα το ηφαίστειο παρακολουθείται συστηματικά από ένα δίκτυο οργάνων που μετρούν τη σεισμικότητα, τις εδαφικές μετακινήσεις, τη θερμοκρασία και τη χημική σύσταση των θερμών πηγών.
του Ηφαιστείου της Νέας Καμένης
με λεπτομέρεια τη δημιουργία και εξέλιξη της Παλαιάς και της
Νέας Καμένης ανά τους αιώνες.
197 Π.Χ.
46-47 Μ.Χ.
726
1570-1573
1701-1711
1866-1870
1925-1928
1939-1941
1950
‘Santorini Volcano App’
Οι νήσοι Παλαιά και Νέα Καμένη αποτελούν θαυμαστά φυσικά εργαστήρια και περιλαμβάνονται στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών Natura 2000.
Ο κρατήρας του Γεωργίου στη Νέα Καμένη
Ο κύριος κρατήρας του Γεωργίου και ο μικρότερος παρακείμενος κρατήρας
Ο κρατήρας της Δάφνης
Ο θαυμάσιος κρατήρας της Δάφνης και το νησί της Θήρας στο φόντο
Τα χρώματα της λάβας
Η οξείδωση στα πετρώματα της Νέας Καμένης δημιουργεί χρωματιστά σχέδια
Κρύσταλλοι θείου
Στις φουμαρόλες του κρατήρα Γεώργιου στη Νέα Καμένη σχηματίζονται κρύσταλλοι θείου
Φουμαρόλες στη Νέα Καμένη
Θερμά αέρια εκλύονται από τις ενεργές φουμαρόλες του κρατήρα Γεωργίου
Λάβα που αναδύεται
Ένα τμήμα απο τέμαχος λάβα διακρίνεται στην επιφάνεια του ηφαιστείου
Ηφαιστειακά πετρώματα στη Νέα Καμένη
Τεμάχη λάβας και θραύσματα συναντόνται διάσπαρτα στην επιφάνεια του ηφαιστείου
Τέμαχος λάβας
Ποικιλόχρωμη λάβα ως αποτέλεσμα της φυσικής διαδικασίας της οξείδωσης
Μορφές λάβας
Ρωγμές στη λάβα του ηφαιστείου της Νέας Καμένης
Νέα Καμένη
Καθημερινές κρουαζιέρες οργανώνονται κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες και οι οποίες αναχωρούν από 2: το παλιό λιμάνι των Φηρών (Γυαλός),
3: το λιμάνι του Αθηνιού (νέο λιμάνι), 4: το Αμμούδι (Οία) ή από 5: τη Βλυχάδα στο νότιο τμήμα του νησιού. Το ταξίδι από το παλιό και το νέο λιμάνι συνήθως διαρκεί 20 και 30 λεπτά αντίστοιχα. Πολλά τουριστικά πρακτορεία προσφέρουν πακέτα που περιλαμβάνουν όχι μόνο επίσκεψη στη Νέα Καμένη αλλά και κρουαζιέρα στην καλδέρα, όπου οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν τις θερμές πηγές, να επισκεφτούν τη Θηρασιά και να πλησιάσουν τα απότομα τοιχώματα της καλδέρας.
- Νέα Καμένη
- Παλιό λιμάνι Φηρών
- Λιμάνι Αθηνιού
- Αμμούδι
- Βλυχάδα
Γενικό Νοσοκομείο Θήρας: +30 22860 10021
Άμεση Δράση: 100
Πυροσβεστική: 199
Ευρωπαϊκός Αριθμός Έκτακτης Ανάγκης: 112
του ηφαιστείου της Νέας Καμένης
Συμβάλλετε στην διατήρησή του!
- Παραμείνετε στα οριοθετημένα μονοπάτια για τη δική σας ασφάλεια αλλά και για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος του ηφαιστείου, καθώς και των εύθραυστων γεωλογικών σχηματισμών. Κίνδυνος λόγω ασταθούς εδάφους κατά τόπους.
- Ακολουθείτε τις πληροφορίες που αναγράφονται στις πινακίδες. Ποτέ μην εισέρχεστε εντός των κρατήρων. Κίνδυνος καταπτώσεων βράχων και έκλυσης ηφαιστειακών αερίων.
- Μην αποσπάτε - συλλέγετε πετρώματα.
- Συνίσταται κατάλληλος ρουχισμός, αθλητικά παπούτσια, αντηλιακό, καπέλο και νερό κατά τη διάρκεια της παραμονής σας στο ηφαίστειο.
- Αποθέστε τα απορρίμματα στους ειδικούς κάδους που υπάρχουν στα μονοπάτια.
- Μην πλησιάζετε τα όργανα του δικτύου παρακολούθησης του ηφαιστείου.
- Υποχρεωτική επίβλεψη των παιδιών.
- Διασφαλίστε τη θέση σας κατά τη λήψη φωτογραφιών.
- Σε περίπτωση οργανωμένης επίσκεψης ακολουθείτε πάντα τις οδηγίες του ξεναγού σας.
και τη διαχείριση του ηφαιστείου.
Σχετικά με
το ερευνητικό έργο
Εφαρμογή ψηφιακού ξεναγού για την αναβάθμιση των υπηρεσιών του Εθνικού Γεωλογικού Πάρκου του Ηφαιστείου της Νέας Καμένης.
Το ερευνητικό έργο αφορά στην δημιουργία μιας ψηφιακής εφαρμογής (mobile application) για τις έξυπνες συσκευές (smart devices) κινητών και tablets με σκοπό την ανάδειξη του γεωλογικού μονοπατιού της Νέας Καμένης και των σημείων ενδιαφέροντος στο ηφαίστειο. Το περιεχόμενο περιλαμβάνει φωτογραφικό υλικό και βίντεο, ιστορικά αρχεία για τις ηφαιστειακές εκρήξεις, θεματικά Ψηφιακά Μοντέλα Εδάφους (DEM), ηφαιστειακούς χάρτες της Παλαιάς και Νέας Καμένης με τα κύρια σημεία ενδιαφέροντος (POI), ψηφιακούς χάρτες απεικόνισης της διεύθυνσης της ροής των λαβών στις Καμένες στο χερσαίο και στον υποθαλάσσιο χώρο αλλά και των φάσεων εξέλιξης των Καμένων από το 197 π.Χ. έως το 1950, βασιζόμενο σε επιστημονικά και περιγραφικά δεδομένα.
Επιπλέον, η προώθηση της εφαρμογής θα πραγματοποιείται μέσω αντίστοιχου ιστότοπου και ενός σύγχρονου ενημερωτικού φυλλαδίου του ηφαιστείου.
Η εφαρμογή έχει αναπτυχθεί υπό την καθοδήγηση του Εργαστηρίου Φυσικής Γεωγραφίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ).
Γεωγραφίας
Παρασκευή Νομικού, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια (Εργαστήριο Φυσικής Γεωγραφίας, ΕΚΠΑ), Επιστημονική Υπεύθυνη - Γεωλόγος της Σαντορίνης
Βαρβάρα Αντωνίου
Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό (Ε.ΔΙ.Π.) | Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος ΕΚΠΑ
Δρ Γεωεπιστημών | Φυσικές Καταστροφές - Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών
Σταυρούλα Καζάνα, PhDc. Γεωλόγος - Μηχανικός Γεωλόγος
Παύλος Κρασάκης, PhDc. Γεωλόγος, ειδικός ΓΣΠ (GIS)
Κυριακή Δρυμώνη, Dr. Γεωλόγος
Ιωσήφ Πέρρος, PhDc. Ιστορικός
Special thanks to Prof. Tim Druitt,
(Univ. of Clermont) for his help on the scientific text
Με τη συνεισφορά των:
ΓΕΩΘΗΡΑ Μ.Α.Ε.
Γεώργιος Πεχλιβανίδης hands-on.studio
Research & Art Direction, Branding, UX/UI Design, Project Management
EContent Systems
Digital marketing, κατασκευή ιστοσελίδας και ανάπτυξη εφαρμογής
econtentsys.gr
Project Management: Αριστείδης Μπατής
Mobile Development: Μάριος Αγιομαυρίτης
Web Development: Γεώργιος Ελμουσιάν
Παρασκευή Νομικού
Αρτεμία Αργυρού
Άρτεμις Τομαή
Αλέξανδρος Αραπαντώνης
Ιωσήφ Πέρρος
Σταυρούλα Καζάνα
ETH Zurich https://ba.e-pics.ethz.ch/main/galleryview/qsr=Santorin1925 (Copyright notice: ETH-Bibliothek Zurich, Bildarchiv/Fotograf:Wehli, Leo/Dia_247-11130/CC BY-SA 4.0)
GAPfilmingteam, Γεώργιος Πετρόπουλος, Ανδρέας Πετρόπουλος
Bruins, H. J., MacGillivray, J.A., Synolakis, C.E., Benjamini, C., Keller, J., Kisch, H. J., Kleugel, A., van der Plicht, J & Klugel, A. (2008). Geoarchaeological tsunami deposits at Palaikastro (Crete) and the Late Minoan IA eruption of Santorini., J. Arch. Sci. 35, 191–212.
Cadoux, A., Scaillet, B., Bekki , S.,Oppenheimer , C. & Druitt, T.H. (2015). Stratospheric Ozone destruction by the Bronze-Age Minoan eruption (Santorini Volcano,Greece), Scientific Reports, 5.
Druitt, T.H., Mellors, R.A., Pyle, D.M., and Sparks, R.S.J., (1989). Explosive volcanism on Santorini, Greece: Geological Magazine, v. 126, p. 95–126.
Druitt, T. H, Edwards L., Mellors R.M., Pyle D.M, Sparks R.S.J., Lanphere M., Davies M., & Barreirio, B. (1999). Santorini volcano, Geological Society Memoir. J. Geol. Soc.Lond. 19, 165.
Druitt, T. H. (2014). New insights into the initiation and venting of the Bronze-Age eruption of Santorini (Greece), from component analysis, Bull. Volcanol. 76, 794.
Druitt, T.H., Francalanci, L. & Fabbro, G. (2015). Field guide to Santorini Volcano, MeMoVolc short course, Santorini.
Druitt, T.H., McCoy, F.W., Vougioukalakis, G.E. (2019). The Late Bronze Age Eruption of Santorini Volcano and Its Impact on the Ancient Mediterranean World, Elements, 15 (3): 185–190.
Evans, K.J., McCoy, F. (2020). Precursory eruptive activity and implied cultural responses to the Late Bronze Age (LBA) eruption of Thera (Santorini, Greece). J. Volcanol. Geotherm. Res. https://doi.org/10.1016/j.jvolgeores.2020.106868.
Fouqué, F. (1999). Santorini and its eruptions, Translated and annotated by McBirney A.R., The Johns Hopkins Press, Baltimore.
Fouqué, F., (1879). Santorin et ses éruptions: Paris, Masson et Compagnie, 440 p. (in French).
Friedrich, W., Kromer, B., Friedrich, M., Heinemeier, J., Pfeiffer, T., Talamo, S. (2006). Santorini eruption radiocarbon dated to 1627–1600 Bc., Science 312, 548.
Fytikas, M., Kolios, N., and Vougioukalakis, G., (1990) PostMinoan activity of the Santorini volcano: Volcanic hazard and risk, forecasting possibilities, in Hardy, D.A., Keller, J., Galanopoulos, V.P., Flemming, N.C., and Druitt, T.H., eds., Thera and the Aegean world III, v. 2: London, The Thera Foundation, p. 183–198.
Georgalas, G.C., (1953). L’éruption du volcan de Santorin en 1950: Bulletin Volcanologique, ser. II, v. 13, p. 39–55.
Georgalas, G.C., (1962). Catalogue of the active volcanoes and solfatara fi elds of Greece: Rome, International Association of Volcanology, v. 12, p. 14–29.
Georgalas, G., and Liatsikas, N., (1925a). Sur la nouvelle éruption du volcan de Santorin (août 1925): Comptes Rendus Hebdomadaires des Seances de l’Academie des Sciences, v. 181, p. 425–427.
Georgalas, G., and Liatsikas, N., (1925b). Sur la nouvelle éruption du volcan de Santorin (1925): Comptes Rendus Hebdomadaires des Seances de l’Academie des Sciences, v. 181, p. 1147–1149.
Georgalas, G., and Liatsikas, N., (1936a). Die historische Entwickelung des Dafni-Ausbruches 1925–1926, in Reck, H., ed., Santorin: v. 2: Berlin, Dietrich Reimer, p. 1–96 (in German).
Georgalas, G., and Liatsikas, N., (1936b). Der Nautilus Ausbruch, in Reck, H., ed., Santorin: v. 2: Berlin, Dietrich Reimer, p. 328–340 (in German).
Georgalas, G.C., and Papastamatiou, J., (1951). Uber den Ausbruch des Santorinvulkanes von 1939–1941. Der Kténas Ausbruch: Bulletin Volcanologique, v. 11, p. 1–37.
Georgalas, G.C., and Papastamatiou, J., (1953). L’éruption du volcan de Santorin en 1939–1941. L’éruption du dome Fouqué: Bulletin Volcanologique, v. 13, p. 1–38.
Goree, F., (1710). A relation of a new island, which was raised up from the bottom of the sea on the 23d of May 1707, in the Bay of Santorin, in the Archipelago: Philosophical Transactions of the Royal Society of London, v. 27, p. 354–375.
Heiken, G., McCoy, F. (1990). Precursory activity to the Minoan eruption, Thera, Greece, In: Hardy DA (ed.) Thera and the AegeanWorld III, vol 2. Thera Foundation, London, pp 13–18.
Hooft, E.E.E., Heath, B.A., Toomey, D.R., Paulatto, M., Papazachos, C.B., Nomikou, P., Morgan, J.V., Warner, M.R. (2019). Seismic imaging of Santorini: Subsurface constraints on caldera collapse and present-day magma recharge, Earth and Planetary Science Letters, 514, 48-61, ISSN 0012-821X, https://doi.org/10.1016/j.epsl.2019.02.033.
Johnston, E. N., Sparks, R.S.J., Phillips, J.C. & Carey, S. (2014). Revised estimates for the volume of the Late Bronze Age Minoan eruption, Santorini. Greece, J. Geol. Soc. Lond. 171, 583–590.
Karátson, D., Telbisz, T., Gertisser, R., Strasser, T., Nomikou, P., Druitt, T., Vereb, V., Quidelleur, X., Kósik, S. (2020). Constraining the landscape of Late Bronze Age Santorini prior to the Minoan eruption: Insights from volcanological, geomorphological and archaeological findings, Journal of Volcanology and Geothermal Research, 106911, 104, ISSN 0377-0273, https://doi.org/10.1016/j.jvolgeores.2020.106911.
Karátson, D., Gertisser, R.,Telbisz, T., Vereb, V., Quidelleur, X.,Druitt, T.H., Nomikou, P. & Kósik, S. (2018). Towards reconstruction of the lost Late Bronze Age intra-caldera island of Santorini, Greece, Scientific Reports volume 8.
Karátson, D., Telbisz, T., Gertisser, R., Strasser, T., Nomikou, P., Druitt, T., Vereb, V., Quidelleur, X., Kósik, S. (2020). Constraining the landscape of Late Bronze Age Santorini prior to the Minoan eruption: Insights from volcanological, geomorphological and archaeological findings, Journal of Volcanology and Geothermal Research, Volume 401, https://doi.org/10.1016/j.jvolgeores.2020.106911.
Kténas, C.A., (1925a). L’éruption du volcan de Santorin: Comptes Rendus Hebdomadaires des Seances de l’Academie des Sciences, v. 181, p. 376–377.
Kténas, C.A., (1925b). L’éruption du volcan de Santorin. Caractères morphologiques: Comptes Rendus Hebdomadaires des Seances de l’Academie des Sciences, v. 181, p. 518–520.
Kténas, C.A., (1925c). Les phénomènes explosifs de l’éruption du volcan de Santorin: Comptes Rendus Hebdomadaires des Seances de l’Academie des Sciences, v. 181, p. 563–565.
Kténas, C.A., (1926). L’éruption du volcan des Kaménis (Santorin) en 1925. Part I: Bulletin Volcanologique, v. 7–8, p. 3–64.
Kténas, C.A., (1927). L’éruption du volcan des Kaménis (Santorin) en 1925. Part II: Bulletin Volcanologique, v. 11–12, p. 7–49.
Kténas, C.A., and Kokkoros, P., (1929). Le dôme parasitaire de 1928 et l’évolution du volcan des Kaménis (Santorin): Bulletin Volcanologique, v. 19–22, p. 87–97.
Manning, S.W., Ramsey, C.B., Kutschera, W., Higham, T., Kromer, B., Steier, P., Wild, E.M. (2006). Chronology for the Aegean Late Bronze Age 1700–1400 B.C., Science 312, 565–569.
McCoy, F. & Heiken, G. (2000). Tsunami generated by the Late Bronze Age eruption of Thera (Santorini), Greece, Pure Appl. Geophys., 157, 1227–1256.
McVey, B.G., Hooft, E.E.E., Heath, B.A., Toomey, D.R., Paulatto, M., Morgan, J.V., Nomikou, P. Papazachos, C.B. (2020). Magma accumulation beneath Santorini volcano, Greece, from P-wave tomography, Geology, 48 (3): 231–235, doi: https://doi.org/10.1130/G47127.1
Nomikou, P., Papanikolaou, D., Alexandri, M., Sakellariou, D., Rousakis, G. (2013). Submarine volcanoes along the Aegean volcanic arc, Tectonophysics 597-598: 123-146
Nomikou, P., Parks, M.M., Papanikolaou, D., Pyle, D.M., Mather, T.A., Carey, S., Watts, A.B., Paulatto, M., Kalnins, M.L., Livanos, I., Bejelou, K., Simou, E., Perros, I. (2014). The emergence and growth of a submarine volcano: the Kameni islands, Santorini (Greece), Geo. Res. J. 1–2, 8–18.
Nomikou, P., Druitt, T. H., Hübscher, C., Mather, T.A, Paulatto, M., Kalnins, L.M., Kelfoun, K., Papanikolaou, D., Bejelou, K., Lampridou, D., Pyle, D.M., Carey, S., Watts A.B, Weiß, B. & Parks, M.M. (2016). Post-eruptive flooding of Santorini caldera and implications for tsunami generation. Nat Commun 7, 13332
Nomikou, P., Hübscher, H., Carey, S. (2019). The Christiana–Santorini–Kolumbo Volcanic Field. Elements; 15 (3): 171–176
Novikova, T., Papadopoulos, G. & Mccoy Fw. (2011). Modelling of tsunami generated by the giant Late Bronze Age eruption of Thera, South Aegean Sea, Greece. Geophysical Journal International – GEOPHYS J INT. 186. 665-680. 10.1111/j.1365-246X.2011.05062.x.
Parks, M.M., Biggs, J., England, P., Mather, T.A., Nomikou, P., Palamartchouk, K., Papanikolaou, X., Paradissis, D., Parsons, B., Pyle, D.M., Raptakis, C., Zacharis, V. (2012). Evolution of Santorini Volcano dominated by episodic and rapid fluxes of melt from depth, Nat.Geosci., 5(10), 749–54.
Pyle D.M. & Elliott J.R. (2006). Quantitative morphology, recent evolution, and future activity of the Kameni Islands volcano, Santorini, Greece, Geosphere, 2, 5, 253–268, doi: 10.1130/GES00028.1
Pyle, D. (1997). The global impact of the Minoan eruption of Santorini, Greece, Environ. Geol., 30, 59–61.
Reck, H., ed., (1936a). Santorin. Das Werdegang eines Inselvulkans und sein Ausbruch, 1925–1928. Ergebnisse einer Deutsch-Grieschischen Arbeitgemeinschaft: Berlin, Dietrich Reimer, 3 vol. (in German).
Reck, H., (1936b). Dynamik und morphogenese des DafniAusbruches als beispiel einer Staukuppenbildung mit Stromerguss, in Reck, H., ed., Santorin, v. II: Berlin, Dietrich Reimer, p. 114–207 (in German).
Reck, H., (1936c). Der sekundäre vulkanismus des Dafni-ausbruches, in Reck, H., ed., Santorin, v. II: Berlin, Dietrich Reimer, p. 208–264 (in German).
Reiss, W., and Stübel, A., (1868). Geschichte und Beschreibung der vulkanischen Ausbrüche bei Santorin von der ältesten Zeit bis auf die Gegenwart: Heidelberg, F. Bassermann, 201 p. (in German).
Sigurdsson, H., Carey, S. & Devine, J. (1990). Assessment of mass, dynamics and environmental effects of the Minoan eruption of Santorini volcano. In: Hardy, D.A. (ed.) Thera and the Aegean World III: Volume 2 Earth Sciences. Thera Foundation, London, 100–112.
Sparks, R.S.J., Wilson, C.J.N. (1990). The Minoan deposits: a review of their characteristics and interpretation, In: Hardy DA (ed), Thera and the Aegean World III, vol 2. Thera Foundation, London, pp 89–99.
Virlet d’Aoust, T., (1866). Histoire des Kaïmênis ou des iles volcaniques nouvelles du golfe de Santorin, dans l’archipel de la Grèce: Paris, Loignon et Cie, 21 p. (in French).
von Fritsch, K., Reiss, W., and Stübel, A., (1867). Santorin. The Kameni islands: London, Trübner and Co., 7 p.
von Seebach, K., (1867). Der Vulkan von Santorin nach einem Besuche im Marz und April 1866 geschildert: Sammlung gemeinverstandlicher Vorträge, ser. II, no. 38, 32 p. (in German).
Watts A.B., Nomikou P., Moore J.D.P., Parks M.M., Alexandri M. (2015). Historical bathymetric charts and the evolution of Santorini submarine volcano, Greece. Geochemistry, Geophysics, Geosystems 16 (3), pp.847.
Επικοινωνίας
1. με email
2. με τηλεφωνικό αριθμό
3. επίσκεψη στα γραφεία μας
του Ηφαιστείου της Νέας Καμένης
Ιστότοπος: www.geothira.gr
E-mail: geothira@gmail.com
Τηλέφωνο: +30 (0) 22860 23021
